Her ne iş yapıyorsanız yapın ilk başta ki olmazsa olmazınız bir iş planı hazırlamak olmalı. İşletmeler genelde yatırımcı bulmak için ya da hissedar bulmak için iş planı hazırlıyorlar. Ama aslına bakarsanız iş planı hazırlamak işletmeler için olmazsa olmaz bir gereksinimdir. Doğru şekilde planlanıp hazırlanan iş planı, hem yatırımcı bulmak için hem de doğru adımları atabilmek için hayati önem taşır. Başarılı bir iş planı, işletmenin izleyeceği yol haritasını ve yolda nasıl yürüyeceğini ortaya koyar. O zaman artık size başarılı bir iş planı oluşturabilmek için neler yapmanız gerektiğini anlatmaya başlayalım.
1. İşletmenin ve Yapılan İşin Tanımlanması
İş planını okuyacak kişinin anlatılanları doğru bir şekilde anlayabilmesi için öncelikle işletmenin ve yapılacak olan işin ilgi çekici bir dille tanımlanması gerekiyor. İşletmenin içerisinde bulunduğu sektör, işletme ne zamandır bu sektörün içerisinde, planlanan hedef nedir sorularının detaylı bir şekilde cevaplanması gerekiyor.
2. Pazar Analizi
Müteşebbis, firmasının içerisinde bulunduğu pazarı ve müşterilerini iyi tanımak zorundadır. Bu adımı atlayarak bir müteşebbisin başarılı olması imkansızdır diyebiliriz. Girişimci, içerisinde olduğu pazarı ve hedef kitlesini doğru bir şekilde algılamalı ki ürünlerini ya da hizmetlerini hedef kitlesine olabildiğince rahat bir şekilde ulaştırabilsin. Bu bölümde girişimci, pazarı detaylı bir şekilde ele almalıdır. Pazarın büyüklüğünü ya da küçüklüğünü, hedeflenen pazarı, segmentasyonu ve pazardan elde edebileceği kar potansiyelinin ne olduğunu detayları bir şekilde incelemelidir. Girişimci pazar analizini doğru bir şekilde yapıp, yine aynı şekilde karşı tarafa doğru bir şekilde aktardığı takdirde finansman bulma ihtimali de daha yükselecektir.
3. Rakipler
Ürünlerinizin ya da hizmetlerinin yer alacağı pazar kadar, o pazarda kimlerin var olduğu da sizin için önemlidir. Başarılı şekilde oluşturulmuş iş planı içerisinde pazarda bulunan rekabetin durumu ve rakipler detaylı bir şekilde olmalıdır. Pazarda bulunan en iyi ve en kötü rakiplerin kim olduğu ve bu rakiplerin neden bu durumlarda olduğu incelenmelidir. Rakiplerin pazardaki durumunu detayları bir şekilde ele alan bir iş planı yatırımcıyı ya da bankayı ikna etmek girişimcinin elini kolaylaştırır. O yüzden mutlaka detaylı bir rakip analizinizin olması gerekir. Bu size ciddi avantaj sağlayacaktır.
4. Doğru Hedef Kitle Analizi
Başarılı bir iş planı oluştururken en dikkat etmeniz gereken yere geldik. Bir insanın kalbi durduğunda yaşayamıyorsa, hedef kitle analiziniz doğru değilse o iş planı ayakta kalamaz. Başarılı bir iş planı hazırlamak, doğru hedef kitle analizi hayati önem taşıyor. Dünyanın en iyi ürününü siz üretiyor olabilirsiniz ama o ürünü alan yoksa hiçbir anlam ifade etmez. Unutmayın doğru bir hedef kitle analizi hayat kurtarır.
5. Finansal Durum
Genelde iş planı yatırımcıdan yatırım alabilmek ya da bankadan finansman desteği alabilmek için hazırlanıyor. Sizin burada iş planını hazırlarken işletmenizin içinde bulunduğu finansal durumu onlara aktarmalısınız. Finansal durumla alakalı vermeniz gereken bilgiler şu şekilde:
- 5 yıllık bir büyüme planı
- Gelir-gider dengesi
- Nakit girişi tablosu
- Kar-zarar tablosu
Finansal durumu analiz ederken karşı bu bilgileri mutlaka sunmalısınız. İş planında karşı tarafın aklına takılabilecek bütün soruları mutlaka cevaplamalısınız.