E-ticaret, alıcıları ve satıcıları birbirine bağlayan tüm online pazarları kapsar. E-ticaret’te düşünmeniz gereken ilk şey, hangi e-ticaret modelini seçeceğinizdir. Kullanılan teknolojilerin ve uygulamaların benzer olmasına karşın, türüne göre birbirlerinden ayrılıyor. Şimdi gelin, sizin için en uygun iş modeli hangisi onu öğrenelim.
B2B(İşletme-İşletme) E-ticaret
B2B iş modeli, bir işletmeden diğerine ürün tedarik etmeye odaklanır. B2B, ülkemizde en sık kullanılan e-ticaret modelleri arasında yer alıyor. Bir firmanın kendi bünyesinde ya da farklı firmaların kendileri arasında yaptıkları e-ticareti ifade eder. Bu modelde alıcı ve satıcı firmalar aynı web sitesinde buluşurlar. B2B platformları satılmak istenen ürün/hizmetlerin çevrimiçi olarak sergilendiği, anlatıldığı e-ticaret portallardır. Bu platformlarda teklif verme, teklif alma gibi işlemler gerçekleştirilebilir. Aynı şekilde alıcı firmalar da satıcı firmaların fiyat tekliflerini değerlendirme fırsatı yakalarlar.
B2B iş modeli, sektöre özel belirli kategorilerde de olabilirken, tüm sektörleri de içerebilmektedir. B2B platformları ücretli ve ücretsiz olmak üzere ikiye ayrılır. Ücretli platformlarda kısmen ücretsiz hizmet ve ürün sergileme alanları da olabilir. B2B e-ticaret platformlarına örnek verecek olursak; alibaba, kompass, tradeturkey bunlardan en bilindik olanlardır.
B2C(İşletme-Tüketici) E-ticaret
B2C iş modeli, ülkemizde en çok tercih edilen ve kullanılan modeldir. Anlam olarak baktığımızda, firmadan tüketiciye yönelik e-ticaret modeli olarak adlandırılır. Tüm e-ticaret siteleri birer B2C iş modeli örneğidir. Bu modelde firmalar ürün/hizmetlerini kendi sanal mağazalarında ya da birçok firmanın ürünlerini satışa sunduğu alışveriş portallarında satışa sunabilirler. Tüketiciler de aradıkları ürünleri, bu e-ticaret siteleri üzerinden bularak online alışveriş süreçlerini tamamlayabilirler.
C2B(Tüketici-İşletme) E-ticaret
C2B iş modeli, tüketiciden firmaya anlamına gelir. Tüketicilerin firmaya ürün/hizmet tekliflerinde bulundukları ve buna karşılık olarak firmanın tüketiciye ücret ödediği bir iş modelidir. Örnek verecek olursak; freelance işler ya da müşterilerin kullandıkları ikinci el eşyaları getirmeleri, karşılığında hediye çeki veya firmadan alınacak bir ürün için indirim gibi kampanyalar yapılmasıdır. Büyük firmaların müşterilerine böyle fırsatlar sunmaları sayesinde güvenilirlikleri ve tüketici dostu oldukları imajı sayesinde, prestijleri artmaktadır.
C2C(Tüketici-Tüketici) E-ticaret
B2B ve B2C, birçoğumuz için bilinen, aşina olduğumuz bir konsepttir fakat C2C’de fikir daha farklıdır. E-ticaret sektörünün büyümesiyle birlikte online satışlarda tüketici güveninin artmasının bir getirisi olarak oluşturulan bu siteler, müşterilerin siteye ödenen küçük bir komisyon karşılığında mal alıp satmasıdır. Tüketiciden tüketiciye işlem yapılan e-ticaret modeline Gittigidiyor, eBay örnek olarak verilebilir. Son kullanıcıların kendi aralarında işlem yaptığı modele Letgo gibi uygulamaları da dahil edebiliriz.
Devlet-Kamu Yönetimi E-ticaret
Yukarıda verdiğim modeller birincil e-ticaret perakende yapılarıdır ama sadece bunlarla sınırlı değildir. Bir diğer e-ticaret türleri, işletmeler ya da tüketicilerle e-ticaret yapan devlet/kamu yönetimini de içerir.
1. B2G(İşletme-Devlet) tek müşterileri devlet veya kamu yönetimi türü olan işletmeler içindir. Firmalarla kamu kuruluşları arasındaki ticari işlemler, vergiler, gümrük işlemleri, sosyal güvenlik, kamu ihalelerinin elektronik ortamlardan duyurulması, işletme-devlet arasındaki ticaretin ilk örneklerini oluşturur.
2. C2G(Tüketici-Devlet) genellikle devlete vergi ya da üniversitelere eğitim adına para ödeyen bireylerdir. Devletin, e-ticarete dönüşmesi sonucunda, işlemlerin kuyruklara gerek kalmaksızın online olarak yapılması, kamuda personel sayısı ve yapısında dönüşüm yaşanması, kırtasiye harcamalarının azalması, işlemlerin daha şeffaf bir hale gelmesi gibi bu yolla yolsuzluğun önüne geçilmesi gibi çok fazla olumlu etkisi vardır.