KPI nedir, KPI örnekleri, KPI açılımı ve KPI’nin faydaları nelerdir, merak ediyorsanız sizin için harika bir yazı hazırladık. İşte KPI hakkında bilmeniz gereken her şey…
KPI Nedir?
KPI’nın açılımı Key Performance Indicators yani Türkçe anlamıyla anahtar performans göstergesi anlamına gelmektedir. Daha yalın şekilde anlatacak olursak aslında “KPI nedir?” sorusunun cevabı için hedeftir diyebiliriz.
Bütün işletmelerin kendi amaçları doğrultusunda bulundukları pazar içerisinde sağlam bir yer elde edebilmek adına birtakım hedefleri bulunur. KPI, işletmelerin belirledikleri hedeflere göre anlık bulunduğu durumu değerlendirir ve firmaların o zaman ki performans durumlarını ölçümler. Firmanızın içerisinde neyin daha önemli olup olmadığını anlayabilmek adına KPI kullanımını oldukça fazla önem taşımaktadır. Bu nedenle işletmenin içerisinde yer alan her departmanın hedefleri farklı olacağı için her departmana özel farklı KPI’ların belirlenmesi gerekir.
Konuyu biraz daha basitleştirerek anlatalım. X firmasının bir departmanının hedefi, işletmenin kar oranını artırmak olsun. Ardından bir aracın hız göstergesini düşünün ve bu aracın hız göstergesindeki maksimum noktasını da firmanızın hedefi olarak belirleyin. Bu durumda ibre bizim performans göstergemiz olmaktadır. Firmanın o departmanının yaptığı çalışma sonrasında ibrenin belirlenen hedefe yaklaşması ya da uzaklaşmasının ölçümünün yapılabilmesi için KPI (anahtar performans göstergesi) sistemine ihtiyaç duyulmaktadır.
KPI (Anahtar Performans Göstergesi) Neden Önemlidir?
KPI göstergeleri işletmenin çalışma şekline ışık tutar. Ölçümler ve değerlendirmeler ile KPI, firmanın hedefine ulaştığını ya da ne zaman ulaşacağını söyleyecek önemli değerlere sahiptir. Ayrıca firma liderlerinin şirket performansını doğru şekilde değerlendirebilmesi için de önemlidir. Yöneticilere işletmedeki olası sorunlar hakkında erken uyarılar verir ve ne yapılması gerektiğiyle alakalı rehberlik sunar.
KPI Nasıl Belirlenir?
KPI nedir, sorusunun cevabını ve neden önemli olduğunu öğrendik. Peki, KPI nasıl ve neye göre belirlenir? İşte KPI için bir firma yöneticisinin kendisine sorması gereken sorular ve performans ölçümü için belirlenecek konular:
KPI için yöneticinin kendisine sorması gereken sorular;
- Firmanın belirlediği hedef işletmenin pazar yani çalışma alanıyla ne derece alakalı?
- Belirlenen hedef işletmeye özel olarak mı konuldu?
- Firma belirlenen hedefe gerçekten ulaşabilir mi?
- Hedef zaman çizelgesi için süre nedir? Yani firma bu hedefe ne kadar zaman içerisinde ulaşabilir?
- Hedefe ulaşma aşamasında geçen süreç ölçümlenebilir düzeyde mi?
İşletme yöneticinin kendisine soracağı bu sorular sayesinde, firma içerisinde yapılan işin belirlenen KPI’larla ne kadar alakalı olduğu ortaya çıkacaktır. Bunu örnekle anlatmak gerekirse şöyle bir yol izleyebiliriz;
İşe başlanmadan önce yıllık olarak bir kar hedefinin belirlendiğini X şirketini ele alalım. Yıl sonuna ulaşıldığında da elde edilen karın belirlenen KPI’ların üzerinde olduğunu varsayalım. Yıl sonunda değerlendirme yapılırken, sene başında belirlenen KPI’lar düşük mü tutuldu yoksa ekstrem olaylar mı yaşandı gibi soruların sorulması ve yanıtların alınması gerekmektedir.
KPI için Performans ölçümü için konuları;
- Firmanın yıllık gelir artışı oranı
- Eldeki müşteri sayısı ile yeni müşteri sayısı oranı
- Kesintisiz hizmet süresinin belirlenmesi
- Tahsilat yapılacak olan ödemelerin düzenlenmesi
- Arıza ve çözüm süresinin belirlenmesi
- Sistemde doğru verilere yer verilmesi
KPI Adımları Nelerdir?
Performans değerlendirme sürecinin önemli bileşenlerinden olan KPI, belli bir sistematik çerçevede ve doğru bir sıralama ölçümüyle gerçekleştirilmelidir. İşte KPI performans sürecinin adımları:
- Firma için amaçlar ve varılmak istenen sonuçlar belirlenir.
- Bu amaçlar doğrultusunda KPI’lar netleştirilir ve yazıya dökülür.
- Belirlenen KPI’ların yazılı hali yönetici ve çalışana verilir.
- Belirlenen zaman dilimi içerisinde çalışan ve yönetici diyalog halinde olur.
- Çalışanın gidişatında olumsuzluk gözlemlenirse müdahale edilir,
- Olası bir olumsuzlukta bir sonraki adım yine beraber belirlenir,
- Süre sonunda ulaşılan sonuç değerlendirilir,
- Elde edilen sonuç raporlanır ve arşivlenir.
KPI Kullanımı Nasıl Yapılmalı?
KPI kullanımı herkesin gerçekleştireceği basitlikte bir süreç değildir. Belirlenen KPI hedefleri sonrasında elde edilen sonuçların doğru bir şekilde hesaplanması ve hedeflerin doğru bir şekilde ortaya konulması için bu konuda uzman olan bir kişiyle çalışılması gerekir.
KPI hesaplaması yapılabilmesi için yatırımın değerlerinin kesin olması ve dönüşüm işleminde elde edilen verilerin doğru bir şekilde ölçümlenmesi gerekmektedir. Tersi bir durumda elde ettiğiniz sonuçlar size yanıltacaktır. Sonuçların dikkatli bir şekilde incelenmesi ve doğruluğunun kesin olması elzem bir konudur. Ama her şeyden önce araştırmasını yapmanız gereken ilk şey; “Yatırımınız ve dönüşümünüz gerçekten ölçülebilir mi?” sorusu olmalıdır.
KPI Türleri Nelerdir?
KPI için 5 temek tür bulunmaktadır. Bunlar;
- İşletme
- Pazarlama
- Satış
- Finans
- Proje Yönetimi
KPI Örnek Kullanım Türleri Nelerdir?
Bazı KPI kullanım örneklerini şu şekilde verebiliriz;
Müşteri İlişkileri İçin KPI Örnekleri
- Müşterilerinizin memnuniyet oranları
- Müşterilerinizin şikayet oranları
- Müşteri sadakatinin oranı
- Kaybedilen müşteri oranı
- Mevcut müşterileri koruma oranı
Satış KPI Örnekleri
- Satış raporu
- Müşteri ziyaret raporu
- Tahsilat raporu
- Yeni müşteri oranı
İnsan Kaynakları KPI Örnekleri
- Çalışanların getirisi
- Ortalama çalışma süreleri
- Çalışan sirkülasyonunun oranı
- Firmada çalışan kişilerin memnuniyet oranı
- Çalışan kişi başına düşen eğitim saati
- Çalışan bağlılığı oranı
Web Sitesi KPI Örnekleri
- Ziyaretçi sayısı oranı
- Ziyaretçilerin sitede kalma süreleri
- Tekrar gelen ziyaretçilerin oranı
Sosyal Medya KPI Örnekleri
- Takipçi sayı kontrolü
- Paylaşımların görüntülenme sayısı
- Verilerin tıklanma sayısı
- Paylaşımların beğeni sayısı
- Yapılan yorumların sayısı
- Bahsedilme sayısı
- Sosyal medya profilinin ziyaret sayısı
Sonuç olarak KPI’lar yönetici ve çalışanlar için motive edici ve hedefe odaklı bir süreci ele alır. KPI sayesinde hem çalışanların hem de yöneticilerin nasıl çalıştığını, neler yaptığını net bir şekilde görebilir ve bu doğrultuda stratejik planlamalarınızı daha verimli şekilde yapabilirsiniz. Unutmayın, KPI’da önemli olan tek şey hedefleme ve bu hedefleme sürecinde raporların doğru şekilde analiz edilmesidir.