Global gelişmeler, bunların ülkemize olan yansımaları ve her alanda işler zorlaşmaya başladı. İş dünyasında saflar sıklaşmaya başlayınca rekabet de artar ve kıran kırana bir mücadele ortaya konur. Burada olay firmaların faaliyet alanları değildir. Herkes bu büyük ekosistem içindeki bir çark olduğu için hepsi de döngüden etkilenir. Ve genelde mevcut alan dışında yeni arayışlara geçilir. Günümüzde teknolojinin de el vermesi ile birlikte marjları düşürmek için ilk akla gelen çözüm tabi ki Perakende satış noktalarını kapatarak veya olabildiğince azaltarak tüm pazarlama ve satış kurgusunu Elektronik Ticaret üstüne kurmaktan geçmektedir (burada kasıt b2b, b2c ve c2c operasyonlarının tamamdır).
Süreç Offline mecradan Online mecraya diye karar verildikten sonra bu sefer en önemli sorun Alt yapı seçmekte ve bundan daha da önemlisi çözüm ortağı seçmekten geçmektedir. Çoğu perakendeci yaptıkları işin doğası gereği bu işi satın aldıktan sonra tüm sürecin bittiğini düşünürler ki ürün satan bir firma için bu gayet normal bir süreçtir. Ama satın alınan bir hizmet olduğu için maalesef her şey daha yeni başlamıştır. Aradaki en temel fark şudur:
ÜRÜN satın almak bir sonuçtur.
Yani ürünün bedeli ödenir ve karşılık olarak ortada fiziksel bir nesne olur.
HİZMET ise bir süreç işidir. Bedeli ödedikten sonra başlayan bir süreç ve kullanıldığı sürece de bu süreç devam etmektedir. Bu yüzden satın alma ve kullanım esnasındaki akış daha bulanık olarak gerçekleşmektedir.
Peki E-Ticaret yazılımı alırken nelere dikkat edersek bu süreci daha iyi yönetiriz. 15 yıla yakın bir süredir E-Ticaret çözümleri konusunda uçtan ucan çözüm sunan Projesoft firmasında görev yaptığım sürece elde ettiğim deneyimleri sizinle paylaşmak isterim
- Açık kaynak mı yoksa Paket Program mı: Bu tüm iş akışınızı değiştirecek en önemli karardır. Çünkü burada verilecek karar ile dışarında hizmet mi alacağınız yoksa içeride bir yazılımcı / yazılım ekibine mi işi geliştirteceğinize karar verirsiniz. Şu bir gerçektir : hepsiburada.com, n11.com, gittigidiyor.com, trendyol.com gibi firmalar kendi alt yapılarını geliştirirler ve bunların içeride bir ekibi vardır. Böylece geliştirdikleri teknolojiyi kimse ile paylaşmazlar ve rakiplerinden teknoloji olarak öne geçme şansları yüksektir. Tabi bu firmaların aldıkları sipariş sayıları ve elde ettikleri müşteri geri dönüşleri pek çok firma ile kıyaslamak doğru olmaz. Paket yazılım seçmenin temelde ki sebebi Proje Yönetmenin Zorluğu (Bir IT ekibi yönetmesi en zor ekiplerden birisidir) ve IT / Yazılım Departmanının yüksek maliyetli bir departman olmasıdır. Ve bunun yanında eğer siteyi ziyaret eden müşteri ise geri dönüşler de yavaş olur ve sahadan gelen feedbackler az ise bu da süreçlerin geri kalmasına sebep olur.
- Destek mi Yoksa Köstek Mi: Türkiye’de faaliyet gösteren her E-Ticaret alt yapı sağlayıcı firması ne kadar Büyük bir destek departmanı olduğundan bahseder ve genelde de buradaki süreçleri anlatırlar. Fakat şu gerçeği herkes göz ardı eder : Destek Ne zaman gerekir ? Evet kendi kendimize bu soruyu sorduğumuzda verdiğimiz cevap genellikle : İşler Kötü Gittiğinde olur. Bu durumda destek departmanı büyük olan firmaların yazılımlarının kullanımının zor olduğu veya alt yapıda birçok sorun çıktığı sonucuna varmak mümkün olmaz mı? Ülkemizde destek departmanı yarıştırılırken yurt dışındaki firmalara baktığımızda ise onlar genellikle AG-GE ekiplerinden bahsetmektedir. Çünkü e-ticaret bir teknoloji işidir ve ne kadar hızlı geliştirilirse o kadar önde olma fırsatı elde eder bunu kullanan firmalar. Bunun en kolay göstergeleri yurt dışında yönetimde bulunan mühendislerdir. Eğer karar veren kişi teknolojiyi yöneten kişi ise altyapı devamlı gelişiyor diyebiliriz. Bu da e-ticaret alt yapısı seçen firmaların teknoloji ile ne kadar öne çıktıklarını görmelerini sağlar.
- Ücret mi Modül Mü: E-Ticaret alt yapısı satın alınırken yapılan en büyük hatalardan birisi de alt yapı firmalarının fiyatlandırma stratejilerini doğru analiz edememektir. yazılım ile ilgili pek çok gereksinim Modül haline getirip satılarak ilk başta düşük olan edinim maliyeti zaman geçtikçe yükseltilebilmektedir. Tabi ki işe yeni başlayan firmalar bu süreçleri ilk başta bilmedikleri için doğru analizi yapmaları ve ilerde gereksinim duyacakları modüller doğru analiz edememektedir. Bu süreçte seçtikleri firma da bunu bilerek ilk başta modülleri az tutarak firmaların bu cahilliklerinden faydalanma yoluna gidebilir. Çok ama çok basit ufak eklentiler için bile para almamaları içten bile değildir.
- Hosting mi GB Mı: Bir diğer maliyet kalemi de E-Ticaret alt yapı firmaları tarafından talep edilen Hosting / Barındırma ücretleridir. teknolojinin her yıl kendini katladığı muhakkaktır. Bu da ilk önce maliyetlere yansımaktadır. Dolayısı ile her yıl donanım / barındırma ücretleri düşmektedir. Ki bu ortamda firmaların site barındırma işlemi için ücret ödemesi doğaldır fakat bu ücretin 5 yıl önceki ücret gibi olmaması doğaldır.
- Alt Yapı Neden Güncellenmeli: Yazılım geliştirmek ve daha önemlisi bu geliştirmeleri canlı sistem üstüne güncellemek oldukça zor ve her türlü soruna gebe bir süreçtir. yazılımcılar arasında bu akış : Yürüyen insanı Ameliyat Etmek Olarak tanımlanır. Pek çok E-Ticaret alt yapı firması bu maliyet ve risklere girmez. özellikle bu işin bir Know-How işi olduğunu düşünürsek alt yapı firmalarının neden kendilerini geliştirmeyi bir yerde bıraktıklarını daha iyi anlayabilirsiniz. Fakat hepimizin de bildiği gibi geliştirme bir yerde bırakılırsa E-Ticaret siteleri hızlı bir şekilde rakiplerinin arkasında kalır ve bir süre sonra çok geçe kalmış olurlar.
E-ticaret alt yapısı seçiminde en önemli kriterlerden birisi bu işin bir sonuç değil süreç olduğunu bilmektir. Süreç olgusu oluştuktan sonra ikinci aşama da yazılım geliştirmeye devam eden, mühendislerin karar merceğinde olduğu bir çözüm ortağı ile çalışmaktır. Sonuçta e-ticaret altyapı firması bir pazarlama firması gibi değil bir mühendislik firması gibi çalışmalıdır ki hizmet verdiği firmaları için en çok para kazandıran en etkili çözümleri ve teknolojileri geliştirsin.
Projesoft olarak e-ticaret firmaları için Teknolojinin önemini en iyi kavrayan ekiplerden birisiyiz ve geliştirdiğimiz her satır kod içinde teknoloji ve faydayı kendimize odak yapıyoruz.